Aansprakelijkheid jegens de rechtspersoon

Interne bestuurdersaansprakelijkheid versus aansprakelijkheid jegens de curator

De regeling van interne bestuurdersaansprakelijkheid betreft een aansprakelijkheid van een bestuurder jegens de rechtspersoon voor schade wegens onbehoorlijk bestuur. Dat is te onderscheiden van de aansprakelijkheid van een bestuur jegens een faillissementscurator wanneer dat onbehoorlijk bestuur een belangrijke oorzaak is geweest van het faillissement. Dan ben je als bestuur aansprakelijk voor het boedeltekort.

Wanneer is een bestuurder aansprakelijk richting de rechtspersoon?

Voor aansprakelijkheid van een bestuurder jegens de rechtspersoon is nodig:

• Er moet sprake zijn van onbehoorlijke vervulling van een bestuurstaak (onbehoorlijk bestuur);
• Er moet sprake zijn van een ernstig verwijt aan de betrokken bestuurder;
• De rechtspersoon moet schade hebben gelden door het onbehoorlijk bestuur.

Wie zijn aansprakelijk bij onbehoorlijk bestuur?

In beginsel is het gehele bestuur hoofdelijk aansprakelijk wanneer een bestuurder zijn bestuurstaken onbehoorlijk vervult en daardoor schade toebrengt aan de rechtspersoon. Het gaat om de formele bestuurders. Feitelijk beleidsbepalers kunnen niet aansprakelijk zijn jegens de vennootschap. Deze collectieve aansprakelijkheid betekent dat bestuurders dus ook enige controle op elkaar moeten uitoefenen en moeten ingrijpen wanneer onbehoorlijk bestuur blijkt.

Wanneer is er onbehoorlijk bestuur of onbehoorlijke vervulling van een bestuurstaak?

Gekeken moet worden naar de onbehoorlijk vervulde bestuurstaak. Iedere bestuurder is aansprakelijk voor de algemene gang van zaken, ook als de staturen of wet aan een bepaalde bestuurder specifieke bestuurstaken opleggen. Voor de aansprakelijkheid is het verschil tussen de algemene taken en specifieke taken belangrijk voor bestuurdersaansprakelijkheid. Is die specifieke taak door wet of statuten toebedeeld aan een andere bestuurder dan jij, dan ben je in beginsel wel aansprakelijk als die andere bestuurder die taak onbehoorlijk vervuld heeft, “tenzij…”. Dit tenzij-verweer heet disculpatie, waarover later meer.

Vormen van onbehoorlijk bestuur

De invulling van onbehoorlijk bestuur is in feite dezelfde als die van onbehoorlijk bestuur bij aansprakelijkstelling door de curator. Verwezen wordt naar de opsomming op die pagina.

Het onbehoorlijk bestuur moet ook ernstig verwijtbaar zijn aan de bestuurder

Het moet gaan om een onmiskenbare, duidelijke tekortkoming van de bestuurder. Daarbij worden alle omstandigheden van het geval bij de beoordeling betrokken. Handelen in strijd met statutaire bepalingen die de rechtspersoon beogen te beschermen zal in beginsel een ernstig verwijt opleveren. De toetsnorm is in zijn algemeenheid: hoe zou een redelijk denkend en handelend bestuurder onder dezelfde omstandigheden hebben gehandeld.

Hoe kan een bestuurder zich verweren tegen bestuurdersaansprakelijkheid?

Om je aan de collectieve aansprakelijkheid te onttrekken zul je moeten aantonen dat het onbehoorlijk bestuur jou als bestuurder, mede gelet op de aan andere bestuurders toebedeelde taken geen ernstig verwijt kan worden gemaakt èn je niet nalatig bent geweest in het treffen van maatregelen om de gevolgen van het onbehoorlijk bestuur af te wenden. Constateer je onbehoorlijk bestuur, dan zul je als bestuurder dus moeten ingrijpen om een beroep te kunnen doen op deze disculpatiegrond, ook wanneer de onbehoorlijk vervulde taak aan een andere bestuurder was toebedeeld.

Voor welke schade ben je aansprakelijk bij bestuurdersaansprakelijkheid?

Een bestuurder is aansprakelijk voor de schade van de rechtspersoon die het onbehoorlijk bestuur heeft veroorzaakt.

Hoe kun je wanbeleid laten onderzoeken en vaststellen?

Bij de Ondernemingskamer van het Gerechtshof Amsterdam kan een zogenaamde enquête-procedure worden gestart waarbij een deskundige kan worden aangesteld die een onderzoek gaat doen naar wanbeleid. Deze heeft allerlei bevoegdheden en legt uiteindelijk zijn bevindingen vast in een rapport. Aan de hand van dat rapport beoordeeld de Ondernemingskamer of sprake is van wanbeleid. Een dergelijke vaststelling kan erg helpen om uiteindelijk een bestuurder aansprakelijk te stellen als rechtspersoon. In een enquête-procedure kan een bestuurder uiteindelijk ook ontslagen worden of worden geschorst.

Juridisch advies bij bestuurdersaansprakelijkheid

Heb je als bestuurder te maken met bestuurdersaansprakelijkheid? Heb je onbehoorlijk bestuur geconstateerd en wil je juridisch advies over bestuurdersaansprakelijkheid of het aansprakelijk stellen van een bestuurder of medebestuurder? Of zoek je juridisch bijstand omdat je als bestuurder aansprakelijk gesteld bent. Neem contact op met een advocaat van ons en bespreek jouw casus vrijblijvend onder het genot van een kop koffie om te bezien of je wellicht een zaak hebt.

Waarom werken met ons?